Category |
Albums |
Files |
|
| | | IS-A SalamandraSzybowiec przejściowy - szkolny zrekonstruowany w oparciu o odnaleziony przedwojenny egzemplarz WWS-1 Salamandry, skonstruowanej w 1936 roku przez inż. W. Czerwińskiego. W latach 1946-1957 zbudowano 264 egzemplarze z czego 61 sztuk wyeksportowano. Pierwsze seryjne egzemplarze były w wersji Salamandra 48, kolejne po zmianach konstrukcji otrzymały oznaczenie Salamandra 49. W roku 1953 nastąpiły kolejne zmiany i wcześniejsze wersje szybowca zostały przerobione na wersje Salamandra 53. |
|
16 |
27 |
|
| | | IS-B KomarSzybowiec treningowy. Będący rekonstrukcją i modyfikacją szybowca Komar skonstruowanego w 1933 roku przez inż. Antoniego Kocjana. Pierwszych 5 egzemplarzy miały oznaczenie Komar-48, kolejne 20 sztuk zmodyfikowane oznaczono Komar-49. W latach 1948-1949, zbudowano w sumie 25 egzemplarzy. |
|
13 |
25 |
|
| | | IS-1 SępSzybowiec wyczynowy. Pierwsza polska konstrukcja szybowca po II Wojnie Światowej, zbudowany w ilości 6 egzemplarzy (1 prototyp i 5 seryjnych jako wersja bis), w latach 1947-1948. |
|
7 |
24 |
|
| | | IS-2 MuchaSzybowiec treningowo wyczynowy. Prototyp zbudowany w roku 1948 oznaczony był IS-2 Mucha. Pierwsze seryjne egzemplarze (21 stuk) miały oznaczenie Mucha-bis, po doświadczeniach z eksploatacji i wprowadzeniu zmian kolejne egzemplarze (115 sztuk) nosiły oznaczenie Mucha-ter. W sumie, w latach 1948-1950, wyprodukowano 137 szybowców z czego jeden został przekazany do NRD. |
|
1 |
4 |
|
| | | | | IS-2 Mucha (prototyp)Prototyp szybowca IS-2 Mucha zbudowany przez Instytut Szybownictwa (IS) w roku 1948 w ilości 1 egzemplarza. |
|
1 |
8 |
|
| | | | | IS-2 Mucha bisPierwsza seria szybowców IS-2 Mucha bis powstała jako wersja poprawiona protoypu uwzględniająca doświadczenia zdobyte z eksplatacji prototypu IS-2 Mucha SP-561. Pierwszy egzemplarz tej serii o znakach rejestracyjnych SP-887 został oblatany 21 maja 1949 roku. Zbudowano łacznie 21 szybowców tej wersji. |
|
9 |
5 |
|
| | | | | IS-2 Mucha terWersja seryjna Muchy posiadająca w odróznieniu od prototypu i Muchy bis oprócz płozy stałe podwozie przednie w postaci kółka o średnicy 286 mm. Zmiany konstrukcyjne uwzględniały szereg uwag poczynionych w aeroklubach przy eksplatacji Much bis. Pierwszy egzemplarz IS-2 Muchy ter o znakach rejestracynych SP-1046 oblatano 10 lipca 1950 roku. Łącznie szybowców tej wersji wyprodukowano 115. |
|
27 |
39 |
|
| | | IS-3 ABCSzybowiec szkolny. W wyniku zmian konstrukcyjnych powstały wersje ABC-bis, ABC-ter, ABC-ter A. W sumie w latach 1948-1957 wyprodukowano 306 szybowców wszystkich wersji, z czego 51 sztuk wyeksportowano. |
|
9 |
17 |
|
| | | IS-4 JastrząbSzybowiec akrobacyjny. Wyprodukowany w ilości 35 sztuk w latach 1952-1955. |
|
18 |
51 |
|
| | | IS-5 KaczkaSzybowiec doświadczalny z usterzeniem z przodu. Zbudowano 1 egzemplarz, w roku 1949. |
|
1 |
4 |
|
| | | SZD-C ŻurawSzybowiec dwumiejscowy, wyczynowy. Jest to zrekonstruowany niemiecki szybowiec "Kranich". Budową polskiej wersji zajmowali się konstruktorzy Kokot i Niespał. W latach 1951-1955 wyprodukowano 50 egzemplarzy z tego jeden wyeksportowano do Austrii. |
|
50 |
23 |
|
| | | SZD-6X NietoperzSzybowiec doświadczalny, bezogonowiec. Zbudowany w 1 egzemplarzu, w 1951 roku. |
|
1 |
18 |
|
| | | SZD-7 OsaSzybowiec doświadczalny, zbudowany w 1 egzemplarzu, w roku 1950. |
|
1 |
5 |
|
| | | SZD-8 JaskółkaSzybowiec wyczynowy. W wyniku eksploatacji opracowano kilka wersji tej popularnej i bardzo udanej konstrukcji: SZD-8-2, SZD-8 bis, SZD-8 bis E, SZD-8 bis W, SZD-8 bis Z, SZD-8 bis III, SZD-8 bis O, SZD-8 ter Z, SZD-8 ter ZO. Łącznie w latach 1952-1960 zbudowano 130 egzemplarzy, z czego 75 wyeksportowano. |
|
41 |
111 |
|
| | | SZD-9 BocianSzybowiec dwumiejscowy szkolno-treningowy. W wyniku eksploatacji i modyfikacji wprowadzanych w trakcie produkcji powstało kilka wersji tej popularnej i bardzo udanej konstrukcji: SZD-9-2, SZD-9 bis 1A, SZD-9 bis 1B, SZD-9 bis 1C, SZD-9 bis 1D. Szybowiec w tych wersjach był produkowany w latach 1952-1964. |
|
34 |
47 |
|
| | | SZD-9 bis Bocian ZSzybowiec dwumiejscowy zawodniczy. Opracowany, w roku 1956, w 2 egzemplarzach na Mistrzostwa Świata w St. Yan we Francji. Szybowiec ten powstał przez przebudowę dwóch seryjnych szybowców SZD-9 bis 1C, podczas której dodano klapy krokodylowe, zbiorniki wody, wzmocnione podwozie i zastosowano szereg innych zmian. |
|
1 |
1 |
|
| | | SZD-9 bis 1E Bocian ESzybowiec dwumiejscowy szkolno-treningowy i wyczynowy. Ostatnia seryjna wersja szybowca powstała w wyniku ciągłego ulepszania konstrukcji Bociana. Produkowana od roku 1966 do 1977. Zbudowano 366 szybowców SZD-9 bis 1E w tym 1 prototyp i 365 szybowców seryjnych. |
|
41 |
110 |
|
| | | SZD-10 CzaplaSzybowiec dwumiejscowy, szkolny. W latach 1953-1954 zbudowano 2 prototypy oznaczone SZD-10-2 Czapla. Szybowce z pierwszej serii zbudowane w latach 1955-1956 ( 19 sztuk) oznaczone były SZD-10 bis Czapla. Po modyfikacji konstrukcji w latach 1958-1960 zbudowano 136 egzeplarzy oznaczonych SZD-10 bis A. Razem wyprodukowano 157 szybowców Czapla. |
|
14 |
39 |
|
| | | SZD-11 AlbatrosSzybowiec wyczynowy. Zbudowany, w roku 1954, w 1 egzemplarzu w oparciu o konstrukcje kadłuba Jaskółki ze zmienionym usterzeniem wysokości i nowymi skrzydłami. |
|
1 |
4 |
|
|
39 |
77 |
|
| | | SZD-14 Jaskółka MSzybowiec doświadczalny z usterzeniem motylkowym Rudlickiego. Zbudowany w 1 egzemplarzu w roku 1954. |
|
1 |
6 |
|
| | | SZD-15 SrokaSzybowiec treningowy. Zbudowano 22 egzemplarze w latach 1956-1957. |
|
6 |
22 |
|
| | | SZD-16 GilSzybowiec treningowy. Zbudowany w 1 egzemplarzu, w 1958 roku. |
|
1 |
1 |
|
| | | SZD-17 X Jaskółka LSzybowiec doświadczalny - zawodniczy. W latach 1956-1957 zbudowano 4 egzemplarze dla szybowcowej kadry. |
|
5 |
20 |
|
| | | SZD-18 CzajkaSzybowiec szkolny. Zbudowany w 1 egzemplarzu, w roku 1956. |
|
1 |
5 |
|
| | | SZD-19 Zefir 1Szybowiec wyczynowy. Zbudowany w 1 egzemplarzu. Doświadczenia zebrane podczas prób w locie pozwoliły zbudować zmodernizowaną wersje oznaczoną SZD-19-2 Zefir 2. |
|
1 |
9 |
|
| | | SZD-19-2 Zefir 2Szybowiec zawodniczy. Pierwszy prototyp oznaczony SZD-19-2 zbudowany w roku 1960. Wersje seryjne wyprodukowane w licznie 21 egzemplarzy ( w tym wliczony jeden prototyp wersji SZD-19-2A) oznaczone były SZD-19-2 A i SZD-19-2B. W sumie w latach 1960-1963 zbudowano 22 szybowce Zefir 2. |
|
16 |
97 |
|
| | | SZD-20 Wampir 2Szybowiec doświadczalny, bezogonowy. Zbudowany w 1 egzemplarzu, w roku 1959. Szybowiec podczas prób w locie wpadł we flatter i uległ zniszczeniu (na skutek błędu warsztatowego w ułożeniu sklejki pokrycia skrzydła). Pilot Adam Zientek ratował się skokiem ze spadochronem. |
|
1 |
5 |
|
| | | SZD-21-2 Kobuz 2Szybowiec akrobacyjny. Zbudowano 1 prototyp, oblatany w dniu 3 czerwca 1961 roku przez St. Skrzydlewskiego. Prototyp ten po próbach przebudowano na wersje SZD-21-2A, na której prowadzono dalsze próby w locie. |
|
1 |
3 |
|
| | | SZD-21-2A Kobuz 2ASzybowiec akrobacyjny. Zbudowany w 1 egzemplarzu, przez przebudowę prototypu szybowca SZD-21-2 Kobuz 2. Po próbach w locie przebudowano ten egzemplarz na wersje SZD-21-2AZ (zmieniono kąt zaklinowania usterzenia wysokości z 2,5 stopnia do 6,5 stopnia). Na szybowcu tym zginał przy próbie flateru pilot doświadczalny Sławomir Makaruk. |
|
1 |
3 |
|
| | | SZD-21-2B Kobuz 3Szybowiec akrobacyjny. Wersja szybowca Kobuz, która po próbach w locie weszła do produkcji seryjnej. W latach 1964-1966 zbudowano 30 egzemplarzy. |
|
8 |
15 |
|
|
46 |
101 |
|
| | | SZD-24 Foka Szybowiec wyczynowy. W roku 1960 oblatano dwa prototypy oznaczone SZD-24 i SZD-24A, następnie zbudowano 3 egzemplarze oznaczone SZD-24B, które od prototypu różniły się budową skrzydła - została zastosowana przekładka z pianki PCW. Wersją seryjną była Foka o oznaczeniu SZD-24C wyprodukowana w ilości 87 szt. Kolejne zmiany konstrukcyjne zaowocowały powstaniem: SZD-24-2 Foki 2 zbudowanej w 1 egzemplarzu, oraz zbudowaniem Foki-3 (SZD-24-3) z eksperymentalnym skrzydłem laminatowo-przekładkowym, która nie została oblatana. W roku 1962 powstaje nowa wersja seryjna SZD-24-4 Foka 4 (80 egzemplarzy) w której zastosowano bezdźwigarowe skrzydła kryte grubą skorupą ze sklejki. W roku 1964 zakłady we Wrocławiu zaczynają produkcję ostatniej seryjnej modyfikacji Foki oznaczonej SZD-24-4A z przeznaczeniem na eksport (31 egzemplarzy). W roku 1968 powstaje jeszcze modyfikacja Foki w jednym egzemplarzu oznaczonym wstępnie Foka 45, a nazywany potem Foka 4M. Jest to połączenie kadłuba Foki 4 ze skrzydłem od Foki 5 ze zmodyfikowanym noskiem profilu polepszającym osiągi szybowca na małych prędkościach. Foka 4M startowała na Mistrzostwach Świata w Lesznie w 1968 roku zajmując 16 miejsce. |
|
52 |
102 |
|
| | | SZD-25 LisSzybowiec treningowy. Prototyp SZD-25 Lis olatany w 1960 roku. Wersja seryjna SZD-25 A zbudowana w ilości 30 egzemplarzy w latach 1961-1962. |
|
7 |
27 |
|
| | | SZD-27 KormoranSzybowiec dwumiejscowy szkolny. Zbudowany w 2 egzemplarzach w roku 1965. Jest to jedyny całkowicie metalowy szybowiec zbudowany w SZD. Nie podjęto produkcji seryjnej. |
|
2 |
1 |
|
| | | SZD-29 Zefir 3Szybowiec zawodniczy. Zbudowano 2 prototypy w latach 1965-66. Po próbach w locie tych egzemplarzy przystąpiono do budowy szybowca Zefir 4. |
|
3 |
13 |
|
| | | SZD-30 PiratSzybowiec treningowy. Produkowany w latach 1965-1975. |
|
91 |
217 |
|
| | | SZD-30B Pirat BSzybowiec treningowy. Wersja szybowca SZD-30 Pirat ze skrzydłem konstrukcji dźwigarowej ze zmienionym przodem kadłuba: poszerzono kabinę, zastosowano większą owiewkę, zamontowano kolumnową tablicę przyrządów, usunięto płozę przednią zastępując ją małą płózką,przesunięto kółko do przodu i wzmocniono dolną część kadłuba dodatkową warstwa laminatu. Pirat ten oznaczany był też jako "Pirat 75", jego oblot nastąpił 9.11.1974 roku. Problemy z wyselekcjonowaniem drewna na dźwigar i jego klejeniem spowodowały zaniechanie wprowadzenia wersji ze skrzydłem dźwigarowym do produkcji. Jednakże uznano zasadność modyfikacji kabiny szybowca i wersje ze mieniona kabiną oraz skrzydłem wielopodłużnicowym oznaczono SZD-30C i wprowadzono do produkcji. Zbudowano 2 egzemplarze ( z czego jeden przeznaczono do prób statycznych). |
|
1 |
1 |
|
| | | SZD-30C Pirat CSzybowiec treningowy. Produkowany w latach 1978-1979. Zbudowano w sumie 47 egzemplarzy ( 1 prototyp + 46 szybowców seryjnych). |
|
41 |
31 |
|
| | | SZD-31 Zefir 4Szybowiec wysokowyczynowy zawodniczy klasy otwartej. Zbudowano 3 egzemplarze w roku 1967. |
|
2 |
10 |
|
| | | SZD-32 Foka 5Szybowiec wyczynowy. Produkowany w latach 1966-1971. Zbudowano 2 prototypy, pierwszy oznaczony SZD-32 i drugi SZD-32 A. Szybowce produkowane seryjnie nosiły oznaczenie SZD-32 A i zbudowano ich 131 co w sumie z prototypami daje 133 egzemplarze Foki 5. |
|
12 |
33 |
|
| | | SZD-35 BekasSzybowiec dwumiejscowy, szkolny. Wyprodukowany w ilości 2 sztuk w latach 1970-1971. |
|
2 |
12 |
|
| | | SZD-36 Cobra 15Szybowiec wyczynowy. Zbudowano 2 prototypy, i 288 szybowców w dwóch seriach SZD-36 i zmodyfikowanej SZD-36A. Razem w latach 1969-1977 zbudowano 290 szybowców Cobra 15. |
|
38 |
137 |
|
| | | SZD-37 JantarSzybowiec wyczynowy doświadczalny. Pierwotnie zbudowany w ilości 2 prototypów w roku 1972, a potem wykorzystując skrzydła 17,5 metrowe w roku 1975 powstał 3 egzemplarz. Pierwszy prototyp SZD-37 Jantar SP-2636 o skrzydłach 17,5 metrowych oblatał, w Bielsku 16 lutego 1972 roku, inż. Jerzy Śmielkiewicz. Drugi prototyp SZD-37 Jantar 19 SP-2637 o skrzydłach 19 metrowych oblatał inż. Jerzy Popiel 13 maja 1972 roku, również na lotnisku w Bielsku. Obydwa szybowce ze skrzydłami 19 metrowymi startowały na XIII Szybowcowych Mistrzostwach Świata rozgrywanych w roku 1972 w Vrsacu (Jugosławia). Do kadłuba pierwszego prototypu SP-2636 wykonano dodatkowo parę skrzydeł 19 metrowych i na tym egzemplarzu Stanisław Kluk zdobył tytuł drugiego wicemistrza świata w klasie otwartej, oraz zwyciężył jednocześnie w kategorii szybowców 19-metrowych, wyodrębnionej na tych mistrzostwach po raz pierwszy przez FAI. Skrzydła 17,5 metrowe skompletowano z seryjnym kadłubem i usterzeniami SZD-38A Jantara 1 i oznaczono SZD-37X Jantar 17, szybowiec ten SP-2773 oblatany 05 lipca 1975 roku przez inż. Jerzy Śmielkiewicza używany był do lotów doświadczalnych. Obecnie SZD-37X Jantar 17 lata w USA ze znakami N40665. |
|
3 |
25 |
|
| | | SZD-38 Jantar 1Szybowiec wyczynowy. Wyprodukowany w ilości 57 sztuk, w latach 1973-1975, z czego 24 sztuki wyeksportowano. |
|
35 |
43 |
|
| | | SZD-39 Cobra 17Szybowiec wyczynowy. Wyprodukowany w ilości 2 sztuk w roku 1970. |
|
2 |
10 |
|
| | | SZD-40 HalnySzybowiec dwumiejscowy, wyczynowy. Zbudowany w 1 egzemplarzu, w roku 1972. |
|
1 |
3 |
|
| | | SZD-41 Jantar StandardSzybowiec wyczynowy. Produkowany w latach 1973-1979. Powstały 3 wersje tej udanej konstrukcji. Pierwsze 2 egzemplarze prototypowe otrzymały oznaczenie SZD-41 Jantar Standard i na nich zawodnicy polskiej ekipy startowali w klasie standard na Szybowcowych Mistrzostwa Świata w Waikerie. Po zmianach dostosowujących szybowiec do produkcji seryjnej nowa wersja otrzymała oznaczenie SZD-41 A Jantar Standard i została wyprodukowana w ilości 152 egzemplarzy. Ostatnia wersja przypominająca już wyglądem Jantara Standard 2 powstała w ilości 3 egzemplarzy i otrzymała oznaczenie SZD-41 B Jantar Standard. W sumie zbudowano, wraz z prototypami w trzech wersjach, 157 szybowców Jantar Standard. |
|
| | | | | SZD-41 Jantar StandardPrototyp szybowca Jantar Standard zbudowany w ilości 2 egzemplarzy oznaczony "SZD-41 Jantar Standard". Ze względu na krótki czas pozostały do Szybowcowych Mistrzostwa Świata w Waikerie (Australia) postanowiono wykorzysta część elementów z produkowanego seryjnie szybowca SZD-38A Jantar 1. Dlatego też w prototypach zastosowano kadłub z usterzeniem z Jantara 1. Pierwszy prototyp SP-2685 w dniu 03.10.1973 roku oblatał Adam Zientek, w Bielsku. Start na mistrzostwach w 1974 roku przyniósł Franciszkowi Kępce 3-cie miejsce, a Stanisławowi Wujczakowi 8-me w klasie standard. |
|
2 |
13 |
|
| | | | | SZD-41 A Jantar StandardWersja seryjna Jantara Standard powstała po doświadczeniach eksploatacyjnych prototypów SZD-41. Oznaczona SZD-41 A została zbudowana w ilości 152 sztuk, w latach 1974-1979. Prototyp SP-2699 oblatał Adam Zientek 09.05.1974 roku. |
|
24 |
98 |
|
| | | | | SZD-41 B Jantar StandardZmodyfikowana wersja Jantara Standard zbudowana w ilości 3 prototypów. Dwa egzemplarze brały udział w Szybowcowych Mistrzostwach Świata w Finlandii w 1976 roku. |
|
3 |
13 |
|
| | | SZD-42 Jantar 2Szybowiec zawodniczy klasy otwartej o rozpiętości 20,5m. SZD-42 posiada skrzydła dwudzielne, nieamortyzowane podwozie główne z kołem o średnicy 350 mm, płozę tylną oraz jeden zaczep do startu za samolotem. Masa zabieranego balastu wodnego wynosi 130 kg. Zbudowany w 1976 roku, w ilości 2 egzemplarzy na Szybowcowe Mistrzostwa Świata w Finlandii. Gdzie startujący na tym typie Julian Ziobro wywalczył tytuł wicemistrza świata, a Henryk Muszczyński drugiego wicemistrza świata. |
|
2 |
17 |
|
| | | SZD-42-1 Jantar 2ASzybowiec zawodniczy klasy otwartej o rozpiętości 20,5m. SZD-42-1 różni się od SZD-42 tym, że posiada skrzydła czterodzielne i zastosowano zbiorniki balastowe o pojemności 135 litrów wody. Wersja seryjna zbudowana w ilości 20 egzemplarzy w latach 1976-1977. |
|
21 |
9 |
|
| | | SZD-42-2 Jantar 2BSzybowiec zawodniczy klasy otwartej o rozpiętości 20,5m. Wersja rozwojowa szybowca SZD-42-1 Jantar 2. SZD-42-2 różni się od SZD-42-1 następującymi szczegółami: podniesiono skrzydło o 125 mm do góry, zmniejszono kąt zaklinowania skrzydła względem kadłuba o 1,5 stopnia, wprowadzono stałą klapkę na krawędzi spływu steru wysokości w celu zwiększenia momentu zawiasowego, zwiększono masę balastu wodnego w skrzydłach do 167 kg, zwiększono średnicę koła głównego do 400 mm oraz wprowadzono amortyzację podwozia, zabudowano na podwoziu głównym okucia umożliwiające zamontowanie dodatkowego zaczepu do startu za wyciągarką, zastąpiono płozę tylną kółkiem ogonowym, wprowadzono demontowalny balast służący do wyważania szybowca przy wykonywaniu lotów przez pilotów lekkich. W latach 1978-1989 zbudowano 2 prototypy i 122 egzemplarze seryjne. |
|
45 |
161 |
|
| | | SZD-43 OrionSzybowiec zawodniczy. Zbudowany, w roku 1971, w 2 egzemplarzach specjalnie na mistrzostwa świata. Konstrukcja ta powstała w ekspresowym czasie łacząc w sobie rozwiązania i elementy z Cobry 15 jak i Jantara nad którym trwały jeszcze prace. Start na Orionach w Szybowcowych Mistrzostwach Świata w Jugosławi przyniósł Wróblewskiemu mistrzostwo, a Kępce 3 miejsce. |
|
2 |
21 |
|
| | | SZD-45 OgarDwumiejscowy motoszybowiec z miejscami obok siebie. Oblatany w 1973 roku w Bielsku. Wyposażony w silnik Limbach z pchającym śmigłem. |
|
8 |
10 |
|
| | | SZD-48 Jantar Standard 2Jantar Standard 2 - szybowiec wyczynowy o rozpiętości 15m. Produkowany w dwóch wersjach, pierwsza ( 44 egzemplarze) o oznaczeniu SZD-48 była zbudowana w roku 1977. Druga po wprowadzeniu modyfikacji otrzymała oznaczenie SZD-48-1 i w latach 1978-1983 zbudowano 285 egzemplarzy, z czego zdecydowana większość trafiła na eksport. |
|
| | | | | SZD-48 Jantar Standard 2Pierwsza seria szybowców Jantar Standard 2 zbudowana w roku 1977 w ilości 44 egzemplarzy. Najłatwiej je rozpoznać po podwójnych klapkach wentylacyjnych umieszczonych na bocznych powierzchniach kadłuba pod skrzydłami. W wersji SZD-48-1 te podwójne klapki zostały zastąpione jedną centralną znajdującą się na dolnej części kadłuba przed zaczepem holowniczym. |
|
37 |
41 |
|
| | | | | SZD-48-1 Jantar Standard 2Zmodyfikowana wersja Jantara Std. 2 oznaczona SZD-48-1, w porównaniu do szybowców z serii SZD-48 zmieniono konstrukcje zbiorników balastowych, zrezygnowano ze wspomagania chowania podwozia, oraz zastąpiono podwójne klapki wentylacyjne umieszczone na bocznych powierzchniach kadłuba pod skrzydłami, pojedyńczą umieszczoną na dolnej części kadłuba przed zaczepem holowniczym. W latach 1978-1983 zbudowano 285 egzemplarzy wersji SZD-48-1. |
|
47 |
195 |
|
|
83 |
318 |
|
| | | SZD-48-3M BrawoSzybowiec zawodniczy. Zbudowany w roku 1985 jako modyfikacja Jantara Standard 3. Powstały 3 egzemplarze na których polacy wystartowali w Szybowcowych Mistrzostwach Świata we Włoszech w 1985 roku. |
|
3 |
23 |
|
| | | SZD-49 Jantar Standard KWysokowyczynowy jednomiejscowy szybowiec zawodniczy z klapami wyporowymi na skrzydle. Zbudowany w dwóch egzemplarzach. Pierwszy SZD-49 powstał w Bielsku przez przebudowę prototypowego Jantara Standard 2 (SP-2583) i oblatany 10.10.1978 roku przez A. Zientka. Drugi prototyp SZD-49-1 Jantar Standard K (SP-3171) wykonano w zakładzie we Wrocławiu i oblatany został przez J. Śmielkiewicza 17.04.1982 roku. Został on później zmodyfikowany na SZD-49-1 Jantar Standard AK - automatyczna klapa. Zmodyfikowana wersja została oblatana 18.01.1984 roku przez J. Romana. |
|
2 |
4 |
|
| | | SZD-50-1 Dromader (Puchacz)Szybowiec szkolny dwumiejscowy. Otrzymał na początku oznaczenie SZD-50-1 Dromader. Zmiana nazwy na Puchacz nastąpiła już po oblocie pierwszego prototypu i wiązała się z „kolizją oznaczeń” z samolotem rolniczym M-18 Dromader. Prototyp o numerze seryjnym X-127 miał początkowo usterzenie w układzie klasycznym, jednakże po stwierdzeniu problemów z wyprowadzeniem z korkociągu przekonstruowano je na układ krzyżowy. Jedyny zbudowany egzemplarz SZD-50-1 Puchacz jest użytkowany przez Koło Naukowe Lotników Politechniki Warszawskiej. Kolejne egzemplarze z serii informacyjnej otrzymały oznaczenie SZD-50-2, a wersja seryjna SZD-50-3 Puchacz. |
|
1 |
4 |
|
| | | SZD-50-3 PuchaczSzybowiec dwumiejscowy, szkolny. Wersja seryjna produkowana od roku 1977 do dnia dzisiejszego. W SZD wyprodukowano ponad 300 egzemplarzy i obecnie nadal jest produkowany przez firmę Allstar PZL Glider pana Andrzeja Papiorka. |
|
34 |
120 |
|
| | | SZD-51 JuniorSzybowiec treningowy. Produkowany od 1980 roku do dziś. |
|
51 |
137 |
|
| | | SZD-52-0 Jantar 15Szybowiec wyczynowy klasy 15 metrowej z klapami. Szybowiec wykonany z włókien szklanych, zastosowano skrzydła z szybowca SZD-42-2 Jantar 2B przez ich skrócenie, kadłub zaadaptowano również z Jantara 2B wraz z usterzeniem, zmieniając osłonę limuzynki na jednoczęściową i obcinając od góry o 0,12 m usterzenie kierunku. Zbudowano dwa prototypy. Oblotu obydwu szybowców dokonał inż. Jerzy Śmielkiewicz. Prototyp SP-3214 oblatany został 28.02.1981 roku, a SP-3215 oblatany był 29.03.1981 roku. |
|
2 |
9 |
|
| | | SZD-52-1 Jantar 15 SSzybowiec wyczynowy klasy standard bez klap. Szybowiec wykonany z włókien szklanych, zastosowano skrzydła z wersji SZD-52-0 likwidując klapę, kadłub skrócony o 18 cm w stosunku do wersji SZD-52-0 zaczerpnięty wraz z usterzeniem z szybowca SZD-42-2 Jantar 2B. Zbudowano jeden prototyp celem sprawdzenia jak profil skrzydła klapowego nadaje się do szybowca klasy standard. Oblotu dokonał inż. Jerzy Śmielkiewicz 14.11.1981 roku na lotnisku w Aleksandrowicach. |
|
1 |
9 |
|
| | | SZD-52-2 Krokus CSzybowiec wyczynowy klasy 15 metrowej z klapami. Oznaczany również jako Jantar HFC. Szybowiec wykonany z włókien szklanych i węglowych , skrzydło zbudowano na bazie skrzydła z wersji SZD-52-0, używając tkaniny węglowej do dźwigarów, klap i lotek, kadłub z tkaniny szklanej "przełamany od dołu", usterzenie w kształcie litery T. Zbudowano dwa prototypy. Oblotu obydwu szybowców dokonał inż. Jerzy Śmielkiewicz. Prototyp SP-3242 oblatany został 9.02.1983 roku, a SP-3245 oblatany był 04.05.1983 roku. |
|
2 |
2 |
|
| | | SZD-52-3 Krokus SSzybowiec wyczynowy klasy standard bez klap. Oznaczany również jako Jantar HS. Szybowiec wykonany z włókien szklanych, zastosowano skrzydła z wersji SZD-52-1, nowy kadłub "przełamany od dołu", usterzenie w kształcie litery T. Stery wysokości z wąską klapką gradientową na całej długości usterzenia. Zbudowano dwa prototypy celem sprawdzenia jak profil skrzydła klapowego nadaje się do szybowca klasy standard. Oblotu obydwu szybowców dokonał inż. Jerzy Śmielkiewicz. Prototyp SP-3240 oblatany został 5.11.1982 roku, a SP-3244 oblatany był 11.04.1983 roku. |
|
2 |
10 |
|
| | | SZD-52-4 KrokusSzybowiec wyczynowy klasy 15 metrowej z klapami. Oznaczany również jako Jantar HF. Szybowiec wykonany z włókien szklanych i węglowych , skrzydło zbudowano na bazie skrzydła z wersji SZD-52-2, używając tkaniny węglowej jedynie do klap, kadłub z tkaniny szklanej "przełamany od dołu", usterzenie w kształcie litery T. Zbudowano jeden prototyp. Wersja ta powstała z powodu zbliżających się Szybowcowych Mistrzostw Świata i braku możliwości zakupu wystarczającej ilości włókna węglowego (by móc zbudować kolejny egzemplarz SZD-52-2), które zostało zastąpione szklanym. Oblotu w dniu 3.02.1983 roku dokonał inż. Jerzy Śmielkiewicz. |
|
1 |
4 |
|
| | | SZD-54 PerkozSzybowiec dwumiejscowy, szkolny. Pierwszy egzemplarz oblatany w 1991, obecnie produkowany. |
|
2 |
19 |
|
|
12 |
35 |
|
| | | SZD-56-1 DianaSzybowiec wyczynowy. Wyprodukowano 3 sztuki w latach 1989-1996. Obecnie produkowana jest wersja rozwojowa oznaczona jako SZD-56-2 Diana 2. |
|
3 |
22 |
|
| | | SZD-56-2 Diana 2Szybowiec wyczynowy. Produkowany obecnie przez BIURO PROJEKTOWE "B" BOGUMIŁ BEREŚ. |
|
6 |
69 |
|
| | | SZD-59 AcroSzybowiec akrobacyjny. Produkowany od roku 1991, do dnia dzisiejszego. |
|
3 |
11 |
|
| | | ULS (PW-1)Eksperymentalny szybowiec wykonany z kompozytów szklano-epoksydowych. Zaprojektowany od podstaw i zbudowany w 1 egzemplarzu na Politechnice Warszawskiej. Oblatany 27.09.1981 roku na lotnisku Aeroklubu Ziemi Piotrkowskiej przez pilota doświadczalnego Adama Zientka. |
|
1 |
5 |
|
| | | PW-2 GapaSzybowiec szkolny. Zaprojektowany na Politechnice Warszawskiej. |
|
3 |
5 |
|
| | | PW-3 BakcylSzybowiec dwumiejscowy szkolno-treningowym. Zbudowany w 1 egzemplarzu do użytkowania na lotniskach górskich z wykorzystaniem startu z lin gumowych. |
|
1 |
10 |
|
| | | PW-4 PelikanMotoszybowiec dwumiejscowy o układzie zastrzałowego górnopłata. Zbudowany w 2 egzemplarzach z czego jeden był przeznaczony do prób statycznych. Oblatany 23 grudnia 1990 roku. |
|
1 |
1 |
|
| | | PW-5 SmykSzybowiec jednomiejscowy z 1992 r. (oblot), zaprojektowany na Politechnice Warszawskiej - zwycięzca ogłoszonego w 1989 r., a zakończonego w 1993 r. konkursu FAI na szybowiec klasy światowej (monotyp). Produkowany seryjnie od 1994 r. przez PZL Świdnik, w 2000 produkcja przeniesiona do PZL Bielsko 1 (wersja B1), a obecnie oferowany przez ZS Jeżów H.Mynarskiego. Pomimo przewidywań zapotrzebowania na ok. 3000 egz. wyprodukowano zaledwie ok. 10% tej ilości. W 2009 roku kończy się podpisane na okres 15 lat porozumienie pomiędzy FAI a PW na obowiązywanie monotypu... /M.B./ |
|
19 |
46 |
|
| | | PW-6Szybowiec dwumiejscowy szkolno-treningowy. |
|
5 |
28 |
|
|
3 |
5 |
|
|
5 |
5 |
|
|
11 |
29 |
|
| | | MDM-1 Solo FoxSzybowiec akrobacyjny. Powstał w 1 egzemplarzu przez przebudowanie dwumiejscowego szybowca Fox. |
|
1 |
20 |
|
|
1 |
1 |
|
| | | MB-01 Jantar MBSzybowiec MB-01 „Jantar MB” powstał, w 1 egzemplarzu, w wyniku odbudowy, przeprowadzonej w serwisie szybowcowym na Żarze, z zespołów szybowców: - kadłub z SZD-48-3M „Bravo” nr fabr. B-1509 - skrzydło prawe z SZD-48-3 „Jantar Std.3” nr fabr. B-1519 - skrzydło lewe z SZD-48-3 „Jantar Std.3” nr fabr. B-1704 - statecznik poziomy z SZD-48-3 „Jantar Std.3” nr fabr. B-1704 Naprawę struktury podzespołów wykonano zgodnie z Technologią Naprawy Zespołów szybowca z dn.20.10.2000. Zabudowano tablicę pokładową z szybowca SZD-55, zaadoptowano oparcie pilota z SZD-55, zmodyfikowano układ napędu trymera wykorzystując elementy z szybowca SZD-51-1 „Junior” oraz zmodyfikowano układ napędu zaworu zbiornika balastowego. Wykonano zabudowę wingletów na końcówkach skrzydeł zgodnie z Biuletynem BK-048/96 SZD-48-3 „Jantar Std.3”. |
|
1 |
1 |
|
| | | PZL M-3 PliszkaMetalowy szybowiec treningowy. Zbudowany w 4 egzemplarzach (w tym jeden do prób statycznych) w latach 1959-1961. "Pliszka" była pierwszym w Polsce szybowcem konstrukcji całkowicie metalowej, nie weszła jednak do produkcji seryjnej. |
|
4 |
10 |
|
|
1 |
3 |
|
| | | AxelSzybowiec ultralekki o masie własnej 78 kg i rozpietości 12,2 metra. Zaprojektowany przez Zenona Pietruszkę z Rzeszowa w 2002 roku. W polskiej ewidencji szybowców ultralekkich zarejestrowane są dwa egzemplarze. Konstruktor cały czas udoskonala swoja konstrukcje między innymi modernizując kadłub i zabudowywując w nim chowany silnik elektryczny. Trwają równnież prace nad wersja rozwojową tego szybowca o rozpietości skrzydeł zwiekszonej do 13,5 metrów roboczo nazwanej Axel 2. |
|
1 |
10 |
|
|
| | | Antonow A-9Radziecki szybowiec wyczynowy z 1949 r. konstrukcji metalowej. Przeznaczony do lotów w silnych warunkach termicznych (masa startowa 450 kg) - w czasie lotów porównawczych z Jaskółką wykazano, że przy większych prędkościach, powyżej 125km/h, jest on lepszy. /A.L., M.B./ |
|
1 |
1 |
|
| | | DFS Kranich I, II, Liege KranichNiemiecki szybowiec dwumiejscowy o doskonałości 23 projektu Hansa Jacobs’a z 1935 r. będący powiększoną wersją jednomiejscowego Rhönsperber’a. Prawie 2000 szt. zbudowano w Niemczech, Szwecji, Hiszpanii, okupowanej Czechosłowacji, Jugosławii (po wojnie) oraz w Polsce (jako IS-C Żuraw na podstawie odnalezionej w Łodzi dokumentacji produkcyjnej Kranich’a II). 32 egzemplarze znalazły się po II Wojnie Światowej na terenie Polski (w tym 4 w wersji Liege-Kranich, z leżącą pozycją pilota w I kabinie, do szkolenia pilotów samolotów bojowych). /M.B./ |
|
34 |
3 |
|
| | | DFS OlympiaDFS Meise (po konkursie w 1939 nazwany Olympia) - niemiecki szybowiec projektu Hansa Jacobs’a z 1938 r. – zwycięzca konkursu na szybowiec olimpijski (na Helsinki 1940), plany którego, w związku z wygraną, przekazano do wielu krajów świata. Budowany seryjnie od 1939 r. do lat 50-tych (Francja, Wlk. Brytania) w łącznej ilości ponad 1000 szt. (626 szt. w Niemczech w latach 1938-1945). 21 szt. używano w Polsce po II Wojnie Światowej. /M.B./ |
|
22 |
14 |
|
|
2 |
0 |
|
| | | DFS Rhönbussard Niemiecki szybowiec akrobacyjny użytkowany w Polsce po wojnie w ilości 3 egzemplarzy. |
|
2 |
2 |
|
|
1 |
1 |
|
| | | DFS WeiheNiemiecki szybowiec wyczynowy konstrukcji Hansa Jacobs'a o doskonałości 29 z 1938 r. Budowany do lat 50-tych (Niemcy, Szwecja, Hiszpania, Francja, Jugosławia, Wlk. Brytania). Po II Wojnie Światowej w Polsce użytkowano 12 szt. tego szybowca. W Polsce przyjęto nazwę "Ważka" (niem. weihe = błotniak - ptak z rodziny jastrzębiowatych). /M.B./ |
|
13 |
5 |
|
| | | Fauvel AV-36CRSzybowiec bezogonowy konstrukcji Francuza Charles'a Fauvel'a z 1951 r. Budowany z planów i zestawów w wielu krajach w ilości ponad 100 szt. Jeden egzemplarz został zakupiony w 1961 w Austrii (OE-0414, zbudowany przez zakłady Oberlerchnerwerke w 1958 r. nr fabr. 200/04) przez SZD w celu dokonania prób porównawczych, później przejęty przez Poltechnikę Warszawską. /M.B./ |
|
1 |
2 |
|
| | | FVA-10b RheinlandNiemiecki szybowiec wyczynowy z 1935 (prototyp wer. A) i 1936 r. (wersja B) skonstruowany pod kierunkiem Hansa Sander'a na Politechnice w Aachen i budowany w istniejących przy niej warsztatach w latach 38-39 w liczbie 29 szt. Jednomiejscowy szybowiec o doskonałości 28, wyróżniał się mewimi skrzydłami, chowanym podwoziem i bogatym oszkleniem kabiny. Po wojnie w Polsce (w Fordonie) używano w latach 1945-49 jeden egzemplarz tego szybowca. |
|
1 |
0 |
|
| | | Glaser-Dirks DG-100Jednomiejscowy laminatowy szybowiec zawodniczy o doskonałości 39. Produkowany przez niemieckie zakłady szybowcowe Glaser-Dirks w latach 1974-1983. W polskim rejestrze znajduje się 1 egzemplarz. |
|
1 |
7 |
|
| | | Glasflügel 205 Club LibelleJednomiejscowy laminatowy szybowiec klasy club zbudowany w niemieckich zakładach Glasflügel. Powstał na bazie doświadczeń zdobytych przy szybowcu klasy standard H-201 Standard Libelle. W polskim rejestrze znajduje się 1 egzemplarz. |
|
1 |
13 |
|
| | | Göppingen Gö 3 MinimoaWyczynowy szybowiec niemiecki projektu Martin'a Schempp'a i Wolf'a Hirth'a z 1935 r. budowany w latach 1936-39 w ilości 110 szt. (różnych wersji) przez Sportflugzeugbau Göppingen Martin Schempp. Cztery egzemplarze były używane w Polsce w okresie powojennym. /M.B./ |
|
4 |
4 |
|
| | | Göppingen Gö 4 GoevierNiemiecki szybowiec dwuosobowy (miejsca obok siebie) z 1937 r. Konstrukcja Wolfgang'a Hutter'a z firmy Sportflugzeugbau Schempp-Hirth, produkowana w zakładach w Kirchheim unter Teck w latach 1939-1945 w ilości 120 szt. Doskonałość 19-20. W Polsce po II Wojnie Światowej pozostał w Łodzi 1 egz. przebudowany w LWD na motoszybowiec, po czym po interwencji DLC przejety przez IS i przywrócony do stanu oryginalnego. /M.B./ |
|
1 |
4 |
|
| | | Grob Astir CSSzybowiec laminatowy w układzie średniopłata z usterzeniem "T". |
|
2 |
8 |
|
| | | Grunau 8 Raft Niemiecki dwumiejscowy szybowiec szkolny z pierwszej połowy lat 30-tych o kratowej konstrukcji kadłuba, bez krytej kabiny. W Polsce po II Wojnie Światowej zachowało się kilka egzemplarzy tego szybowca, któremu nadano oficjalną nazwę "Tratwa". /M.B./ |
|
1 |
0 |
|
|
1 |
0 |
|
| | | Grunau Baby I, II IIB, IIB2Niemiecki szybowiec treningowy o doskonałości 17 z przełomu lat 1931/32 projektu Edmunda Schneider'a (jako współkonstruktor ze względów marketingowych wymieniany jest Wolf Hirth) bazującego na szybowcu ESG-31 Stanavo. Produkowany początkowo w zakładach Schneider'a w Grunau (Jeżów Sudecki). Powstały wesje I, IIa, IIb, Motor, powojenne III, IIIa. Produkowany w wielu krajach świata do lat 50-tych XX w. w łącznej ilości ponad 5000 szt. Po wojnie w Polsce przejęto i używano blisko 200 egz., a latach 1947-48 w zakładach w Jeżowie wznowiono produkcję w wersji IIb2. Oficjalnie otrzymał nazwę "Jeżyk". /M.B./ |
|
12 |
11 |
|
| | | Horten Ho-II Szybowiec bezogonowy z leżącą pozycją pilota konstrukcji braci Waltera i Reimara Horten'ów z lat 1934/35. Zbudowano 4 egzemplarze z czego 1 przerobiony na motoszybowiec. Pierwszy egzemplarz ("nr fabr." 2) został po 1945 r. w Polsce, jednak nie był wykorzystywany. /M.B./ |
|
| | | KAI-12 PrimorecRadziecki dwumiejscowy szybowiec szkolny konstrukcji metalowej będący wersją czechosłowackiego szybowca Lf-109 Pionyr powstałą w Kazańskim Instytucie Lotnictwa pod kierunkiem inż. Simonowa w 1955 r. Produkowany w dużych seriach był podstawowym szybowcem szkolnym w ZSRR. Polska otrzymała w darze od władz DOSAAF 2 egzemplarze w 1959 r. /M.B./ |
|
2 |
0 |
|
| | | LAK-19Litewski jednomiejscowy wyczynowy szybowiec o rozpietości 18 metrów z możliwością wymiany końcówek i startowania jako konstrukcja 15 metrowa. W polskim rejestrze znajdują się obecnie 4 egzemplarze tego typu. |
|
4 |
27 |
|
| | | Let L-13 BlanikNajpopularniejszy powojenny szybowiec świata, zaprojektowany w Czechosłowacji w 1954 r. a oblatany w 1956 r., wyprodukowany przez zakłady Let Kunovice w ilości 2616, a wraz z modyfikacjami (L-13A, B, M, AC, SL-2P, Vivat, L-23 SuperBlanik) ponad 3000. Używany nawet przez US Air Force... Szybowiec 2-miejscowy, konstrukcji metalowej, przeznaczony do szkolenia podstawowego i treningu. W Polsce znalazł się jeden egz. w celu zapoznania się z konstrukcją metalową w związku z planowaną produkcją szybowców metalowych (SZD-27 Kormoran, M-8 Pelikan). /M.B./ |
|
1 |
0 |
|
| | | Letov Lf-107 LunakCzechosłowacki szybowiec akrobacyjno-uniwersalny z 1948 r. (oblot), którego projekt opracowano w latach okupacji niemieckiej . Wyprodukowany w ilości 70 szt. z których jeden (nr fabr. 15) został zakupiony przez Ligę Lotniczą i był używany w Polsce w latach 1951-1954. /M.B./ |
|
1 |
2 |
|
|
1 |
1 |
|
|
1 |
2 |
|
| | | LS1Jednomiejscowy szybowiec laminatowy klasy standard produkowany w latach 1968-1977 przez niemieckie zakłady szybowcowe Rolladen-Schneider. Znajdujący się w polskim rejestrze jedyny egzemplarz pochodzi z pierwszej serii produkcyjnej, charakteryzującej się hamulcami aerodynamicznymi na krawędzi spływu, które w późniejszych wersjach zostały zastąpione hamulcami aerodynamicznymi typu Schempp-Hirth. |
|
1 |
9 |
|
|
1 |
4 |
|
| | | LS8Szybowiec wyczynowy jednomiejscowy o rozpiętości 15 metrów, która w wersji LS8-18 może zostać zwiększona do 18 metrów przez zastosowanie wymiennych końcówek skrzydeł. W polskim rejestrze znajdują się dwa szybowce tego typu. |
|
2 |
11 |
|
| | | Mü-13d AtalanteSzybowiec niemieckiej konstrukcji projektu Egona Scheibe i Kurta Schmidtaa z monachijskiego Akafliegu. Po zakończeniu II Wojny Światowej w Polsce były użytkowane 3 egzemplarze Mü-13d Atalante pod nazwą Atalanta, a przez pilotów zwane Muł. Z trzech egzemplarzy zachował się jeden SP-824 znajdujący się obecnie w zbiorach Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. |
|
3 |
3 |
|
|
1 |
9 |
|
| | | Schempp-Hirth Duo DiscusDwumiejscowy wyczynowy szybowiec o rozpietości 20 metrów. W polskim rejestrze znajduje się jeden egzemplarz w wersji z silnikiem dolotowym. |
|
1 |
4 |
|
|
1 |
9 |
|
| | | Schempp-Hirth Ventus 2cTNiemiecki jednomiejscowy wyczynowy szybowiec stworzony z tkanin szklanych, aramidowych i węglowych przesyconych żywicami chemoutwardzalnymi. Zaprojektowany z wymiennymi końcówkami skrzydeł pozwalającymi startować tej konstrukcji zarówno w klasie 15 metrowej jak i 18 metrowej. Wersja 2cT wyposażona jest w silnik dolotowy, umożliwiający na powrót do lotniska po zaniku noszeń. |
|
2 |
15 |
|
|
3 |
11 |
|
|
2 |
4 |
|
| | | Schleicher ASW 22BLJednomiejscowy szybowiec wyczynowy klasy otwartej o rozpietości 26,40 metrów i doskonałości 61,5. W polskim rejestrze znajduję się tylko 1 egzemplarz, który użytkuje Aeroklub Polski. |
|
1 |
7 |
|
| | | Schleicher ASW 27Jednomiejscowy wyczynowy szybowiec klasy 15 metrowej. Konstrukcji hybrydowej z wykorzystaniem kompozytów szklano-kevlarowo-węglowych. W polskim rejestrze od 1999 roku występuje jeden egzemplarz. |
|
1 |
6 |
|
| | | Schleicher Ka 6Schleicher Ka 6 jest to jednomiejscowy szybowiec zaprojektowany przez Rudolfa Kaisera, a zbudowany przez Alexander Schleicher GmbH & Co, Germany. Była to jedna z bardziej udanych konstrukcji szybowców drewnianych z okresu końca lat 50-tych i początku 60-tych. Konstrukcja szybowca jest drewniana z elementami krytymi sklejką i płótnem. Zbudowano kilka wersji tego szybowca, najczęściej szybowiec ten można spotkać w wersji "KA 6 CR". Zbudowano 1300 egzemplarzy tej konstrukcji w różnych wersjach, z czego do tej pory znaczna część z nich lata. W polskim rejestrze zarejestrowana jest wersja KA 6 CR. |
|
1 |
4 |
|
| | | Schneider Grunau Motor-BabyNiemiecki motoszybowiec z 1938 r. powstały na bazie szybowca Grunau Baby II. Zbudowany w ilości 25 szt. Po II Wojnie Światowej użytkowano w Polsce 3 egzemplarze, które nazywano "Hulajnogami". /M.B./ |
|
1 |
1 |
|
| | | SG-38Schulgleiter SG-38 - niemiecki szybowiec jednomiejscowy szkolenia podstawowego o doskonałości 10 projektu bazującego na szybowcach Zöglig i Grunau 9 autorstwa Fritz'a Stamer'a i Alexandra Lippisch'a, którego dokumentację opracowali Rehberg, Schneider i Hoffmann z 1938 r. Standardowy niemiecki szybowiec szkolny początkowo budowany w zakładach Flugzeugbau Schneider w Grunau, później w praktycznie każdych warsztatach szybowcowych, wyprodukowany w liczbie ponad 9000 szt. z czego ponad 370 było uzywanych w Polsce w okresie powojennym (nazywany "Esgiegiem", nosił oficjalną polską nazwę "Patyk"). /M.B./ |
|
2 |
1 |
|
|
1 |
0 |
|
3349 files in 1296 albums and 132 categories with 0 comments viewed 2955234 times |